زمان زیادی تا برگزاری کنفرانس جهانی توسعه دهندگان اپل (WWDC 2025) باقی نمانده است. این کنفرانس یکی از رویدادهای برجسته دنیای فناوری است که برنامههای آتی اپل را در بخش نرمافزاری معرفی میکند. البته همانطور که تا به امروز مشخص شده، این کنفرانس تنها یک رویداد رونمایی از ویژگیهای جدید نرمافزاری محصولات اپل نیست. چرا که استانداردهای جدید صنعت تکنولوژی نیز هر ساله با برگزاری این رویداد تغییر میکنند. کنفرانس WWDC 2025 در تاریخ ۱۹ خرداد ماه ساعت ۲۰:۳۰ دقیقه به وقت تهران آغاز میشود. اما در این مقاله به بررسی ۱۰ تحول نرمافزاری معرفی شده توسط اپل طی سالهای گذشته در این کنفرانس پرداخته شده است.
۱۰ نوآوری اپل در WWDC
۱- سیستمعامل macOS Jaguar در WWDC 2002
جگوار دومین آپدیت مهم برای سیستمعامل مک بود که پس از انتقال اپل از مک او اس ۹ کلاسیک به مک او اس ایکس منتشر شد. این بهروزرسانی که در WWDC 2002 اعلام شد، نهتنها به دلیل بهبودهایش بلکه به خاطر نام الهامگرفته از گربهسانان بزرگش شهرت داشت.
اگر مدت زیادی است که اخبار اپل را دنبال میکنید، احتمالاً میدانید که هر نسخه از مک او اس ایکس با نام یک گربهسان، مانند پلنگ (Leopard) و شیر (Lion)، نامگذاری شده است. این روند با کدهای داخلی «چیتا» و «پوما» برای مک او اس ایکس ۱۰.۰ و ۱۰.۱ توسط مهندسان اپل آغاز شد، اما این نامها در آن زمان برای عموم اعلام نشده بودند.
ظاهراً استیو جابز این نامهای داخلی را بسیار دوست داشت و اپل تصمیم گرفت از آنها برای تبلیغ مک او اس ایکس استفاده کند. مک او اس ایکس ۱۰.۲ «جگوار» اولین نسخهای بود که به طور رسمی با نام یک گربهسان معرفی شد. اما موضوع فقط نام نبود. جگوار همچنین یک بهروزرسانی بزرگ از نظر ویژگیها بود، زیرا برای اولین بار گرافیک شتابدهیشده توسط GPU را با فناوری Quartz Extreme معرفی کرد که به اپل امکان داد رابط کاربری سیستم را با انیمیشنهای روانتر بهبود بخشد.
۲- جست و جوی هوشمند اسپات لایت در WWDC 2004
امروزه جستجو با اسپاتلایت (Spotlight) در دستگاههای اپل کار سادهای به نظر میرسد، اما سالها پیش پیدا کردن فایلها در کامپیوتر میتوانست کاری طولانی و دشوار باشد.
در WWDC 2004، اپل اسپاتلایت را بهعنوان یکی از ویژگیهای برجسته مک او اس ایکس ۱۰.۴ تایگر معرفی کرد. برخلاف روشهای جستجوی قبلی، اسپاتلایت تمام دادههای موجود در کامپیوتر را فهرستبندی میکرد تا کاربران بتوانند بهراحتی و بهسرعت هر چیزی را که نیاز دارند پیدا کنند.
استیو جابز در یک نمایش زنده، حضار را با اسپاتلایت شگفتزده کرد، زیرا این ابزار نهتنها فایلها را پیدا میکرد، بلکه اسناد، ایمیلها، مخاطبین و موارد دیگر را نیز جستجو میکرد و کاربران میتوانستند با مشخص کردن تاریخ یا نوع فایل، جستجوی خود را دقیقتر کنند.
اسپاتلایت به مرجعی برای کل صنعت تبدیل شده و ۲۱ سال بعد، این ویژگی همچنان در تمام دستگاههای اپل از جمله آیفون نیز حضور دارد.
۳- داشبورد در WWDC 2004
قابلیت Dashboard که بهعنوان بخشی از مک او اس ایکس تایگر معرفی شد، یک دسکتاپ ثانویه کاملاً جدید را معرفی می کرد تا دسترسی سریع به ویجتها را فراهم شود. در آن زمان، ایده داشتن ویجتها کاملاً نوآورانه بود. کاربران میتوانستند بدون نیاز به باز کردن اپلیکیشن خاصی، بهسرعت مواردی مانند پیشبینی آبوهوا و بازار سهام را مشاهده کنند.
ویژگی اختصاصی داشبورد در نهایت توسط اپل متوقف شد، اما ویجتها نهتنها در مک او اس، بلکه در iOS نیز ادامه یافتند.
در واقع، اولین نسخههای اپلیکیشنهای آیفون اپل، مانند آبوهوا و سهام، از ویجتهای اصلی داشبورد الهام گرفته شده بودند.
۴- تایم ماشین در WWDC 2006
ماشین زمان (Time Machine) که در WWDC 2006 بهعنوان بخشی از مک او اس ایکس لئوپارد معرفی شد، راهحل اپل برای سادهتر کردن بکاپ گرفتن از اطلاعات بود. در گذشته، کاربران باید از فایلها و اپلیکیشنهای خود را بهصورت دستی بکاپ تهیه میکردند، اما تایم ماشین با قابلیت انجام این کار بهصورت خودکار و دورهای ارائه شد.
علاوه بر این، اپل رابط کاربری جذابی معرفی کرد که به کاربران اجازه میداد «در زمان سفر کنند» تا نسخههای قبلی فایلها، ایمیلها و تنظیمات را در صورت گم شدن بازیابی کنند. تایم ماشین در واقع یک پشتیبان هوشمند است که کاربران حتی نیازی به فکر کردن درباره آن ندارند.
برای استفاده از تایم ماشین کافی است یک هارد اکسترنال سازگار را به مک خود وصل کنید و آن را از قسمت تنظیمات فعال کنید.
۵- کیت توسعه نرمافزار آیفون در WWDC 2008
اولین آیفون در سال ۲۰۰۷ در کنفرانس مکورلد سانفرانسیسکو معرفی شد، اما آیا میدانستید که این دستگاه اپ استور نداشت؟ تنها راه برای ایجاد اپلیکیشن برای آیفون در آن زمان، ساخت اپلیکیشنهای وب سازگار با نسخه موبایلی سافاری بود.
اپل بهسرعت متوجه شد که این روش مناسبی نیست و یک سال بعد در WWDC 2008، استیو جابز اولین کیت توسعه نرمافزار آیفون (SDK) را معرفی کرد (نام iOS چند سال بعد معرفی شد). با این کیت، توسعهدهندگان سرانجام توانستند اپلیکیشنهای بومی برای آیفون بسازند و دنیایی از امکانات جدید را باز کنند. نسخه iPhone OS 2.0 همراه با فروشگاه اپلیکیشن (اپ استور) منتشر شد.
بسیاری از اپلیکیشنهایی که امروز همه ما میشناسیم و دوست داریم، مانند واتساپ و اینستاگرام، به دلیل کیت توسعه iPhone OS به وجود آمدند. این برنامهها توسط توسعهدهندگان مستقلی ساخته شدند که میخواستند پتانسیل آیفون و اپ استور را به نمایش بگذارند.
۶- آی کلاود در WWDC 2011
تا پیش از معرفی سرویس فضای ابری آی کلاود، سرویس MobileMe برای آیفون وجود داشت اما مشکلات متعددی را برای کاربران ایجاد کرده بود. اپل با رونمایی از iCloud نه تنها امکان ذخیرهسازی اطلاعات را در این فضای ابری فراهم کرد؛ بلکه امکان همگامسازی بیشتر میان آیفون، آیپد و مک را نیز به وجود آورد.
پیش از آیکلود، کاربران همچنان به مک یا رایانه شخصی برای انتقال دادهها به آیفون یا آیپد یا بالعکس نیاز داشتند. حالا، تمام اطلاعات در هر دستگاهی از اپل در دسترس است و همه چیز بهصورت خودکار در پسزمینه انجام میشود. آیکلود همچنین راه را برای خدماتی مانند آیکلاود درایو، آیکلاود فوتوز و اشتراک خانوادگی هموار کرد.
نکته قابلتوجه این است که آیکلود آخرین محصول اپل بود که شخصاً توسط استیو جابز معرفی شد. بنیانگذار اپل به دلیل شرایط سلامتیاش در WWDC 2011 زمان زیادی روی صحنه نداشت و در اکتبر همان سال درگذشت.
۷- iOS 7 در WWDC 2013
iOS 7 بزرگترین تغییر ظاهری در تاریخ سیستمعامل موبایلی اپل تا آن زمان بود. در WWDC 2013، اپل تحت هدایت جانی آیو، رابط کاربری کاملاً مسطح جدیدی را معرفی کرد. عناصر و بافتهایی که اشیاء واقعی را تقلید میکردند، جای خود را به رنگهای یکدست و پسزمینههای سفید دادند.
این رابط کاربری جدید نهتنها ظاهر آیفون را تغییر داد، بلکه بسیاری از توسعهدهندگان دیگر را نیز به پذیرش رابط کاربری مسطح در اپلیکیشنها و وبسایتهایشان سوق داد و روند جدیدی را نهتنها برای پلتفرمهای اپل بلکه برای کل صنعت ایجاد کرد. اما علاوه بر رابط کاربری جدید، iOS 7 ویژگیهای ضروری بسیاری را برای کاربران آیفون و آیپد معرفی کرد، از جمله AirDrop، کنترل سنتر و بهبود مدیریت اجرای همزمان برنامهها.
از آن زمان، اپل تغییرات زیادی در iOS ایجاد کرده است، اما اصول زبان طراحی معرفیشده با iOS 7 همچنان در سراسر سیستم حضور دارند. طبق شایعات، اپل امسال با iOS 26 تغییرات بزرگی را در رابط کاربری iOS معرفی خواهد کرد.
۸- سیستمعامل آیپد (iPadOS) در WWDC 2019
برای پاسخ به تفاوت رو به رشد بین آیفون و آیپد، اپل در WWDC 2019 سیستمعامل iOS را به دو بخش تقسیم کرد و سیستمعامل مستقلی به نام iPadOS را فقط برای تبلت معرفی کرد. این سیستمعامل که همچنان مبتنی بر iOS است، ویژگیهای خاص و مورد انتظاری را برای بهرهبرداری از صفحه نمایش بزرگتر و سختافزار پیشرفته آیپد اضافه کرد.
با بهروزرسانیهای iPadOS در طول سالها، اپل امکان استفاده از چندین پنجره برای یک اپلیکیشن، تجربه مرور سافاری در سطح دسکتاپ، پشتیبانی از هارد اکسترنال در اپلیکیشن Files، قابلیت نمایش تصویر در تصویر، پشتیبانی از ماوس و ترکپد و امکان استفاده از آیپد بهعنوان نمایشگر مک با Sidecar را معرفی کرد. گزارشها حاکی از آن است که بهروزرسانی iPadOS امسال اجرای همزمان برنامهها را بهتر مدیریت میکند و تجربهای شبیه به کامپیوترهای مک را به ارمغان خواهد آورد.
۹- فایند مای در WWDC 2019
در طی کنفرانس WWDC 2019 قابلیت Find My به اندازه iPadOS توجه زیادی جلب نکرد، اما این یک تحول اساسی بود: ردیابی آفلاین دستگاهها. شبکه جدید فایند مای که مبتنی بر سیگنال بلوتوثی رمزگذاریشده سرتاسری است، به کاربران امکان میدهد آیفونها، آیپدها و حتی مکهایی را که به اینترنت متصل نیستند، پیدا کنند.
آیفون، آیپد یا مک موقعیت خود را به دستگاههای اپل نزدیک ارسال میکند تا صاحب دستگاه بتواند از طریق اپلیکیشن فایند مای مکان دستگاه خود را ببیند. این ویژگی نهتنها فایند مای را بهبود بخشید و به افراد کمک کرد تا دستگاههای گمشده خود را راحتتر بازیابی کنند، بلکه راه را برای معرفی ردیاب ایرتگ (AirTag) هموار کرد.
۱۰- شفافیت در ردیابی اپلیکیشنها در WWDC 2020
شاید این مورد به اندازه iOS 7 یا داشبورد بهیادماندنی نباشد، اما شفافیت ردیابی اپلیکیشن (ATT) افزودنی مهمی به iOS بود که تأثیر زیادی بر صنعت داشت.
این ویژگی که بهعنوان بخشی از iOS 14 درکنفرانس سال ۲۰۲۰ یعنی اولین رویداد از پیش ضبطشده اپل در دوران پاندمی کورونا، اعلام شد، یک ویژگی حریم خصوصی است که اپلیکیشنها را ملزم میکند قبل از ردیابی کاربران در سایر اپلیکیشنها و وبسایتها، رضایت آنها را جلب کنند. ATT تأثیر چشمگیری بر بازار تبلیغات آنلاین و جمعآوری دادهها داشته است.
در حالی که اپل با شفافیت ردیابی اپلیکیشن از حریم خصوصی کاربران دفاع کرده است، این ویژگی بهطور گستردهای توسط شرکتهایی مانند متا، که درآمد اصلی آنها از تبلیغات وابسته به دادههای کاربران است، مورد انتقاد قرار گرفت.