قبلاً در این دو مقاله از زاویه کاربردی به مقوله هوش مصنوعی پرداخته‌ایم: ۱۵ اپ برتر هوش مصنوعی برای آیفون و آیپد – قسمت اول و ۱۵ اپ برتر هوش مصنوعی برای آیفون و آیپد – قسمت دوم. حالا می‌خواهیم از زاویه دیگری این موضوع را بررسی کنیم.
ابزارهای خلاق هوش مصنوعی مثل چت‌جی‌بی‌تی و گوگل جمینی اگرچه هنوز کامل نشده‌اند، اما به‌سرعت در حال بهبود عملکرد خودشان هستند. با این همه، این ترقی برخی از مشاغل تخصصی از جمله بسیاری از کارهای صنعت فناوری را تهدید می‌کند. برخی استدلال می‌کنند که با توجه به معضل تعدیل نیرو که در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ اوج گرفت، جایگزینی هوش مصنوعی با مشاغل آغاز شده است.
در این یادداشت می‌خواهیم نگاهی بیندازیم به آن دسته از مشاغل حوزه فناوری که به احتمال زیاد توسط هوش مصنوعی تصاحب می‌شوند.
آیا هوش مصنوعی جایگزین مشاغل فناوری خواهد شد؟
برخلاف تصور رایج، هوش مصنوعی قرار نیست یک‌شبه جایگزین همه نیروهای کار شود. تاریخ ثابت کرده که اتوماسیون [خودکارسازی] به‌جای ایجاد بیکاری گسترده، تمایل دارد فرصت‌های تازه بسازد. مهم‌تر از همه، هوش مصنوعی دست‌سازِ انسان غالباً به مداخله انسان برای بهتر شدن عملکردش نیاز دارد. همه این‌ها نشان می‌دهد که هوش مصنوعی خلاق احتمالاً شغل‌های جدیدی خواهد ساخت.
این یک واقعیت است که وظایف متخصصان حوزه فناوری در نهایت می‌تواند با هوش مصنوعی سبک‌تر شود، البته باید ذکر شود که هوش مصنوعی همچنان به نظارت انسانی نیاز دارد.
حالا با در نظر گرفتن این موضوع، می‌توان فهرستی از مشاغل مرتبط با حوزه فناوری ساخت که هوش مصنوعی قادر است در سال‌های آینده جایگزین‌شان شود.
۱- ثبت و تحلیل داده‌ها
هوش مصنوعی یک تهدید بالقوه برای ثبت و تحلیل داده‌ها، آن هم در تمام سطوح آن است. برای مثال حتی سخت‌ترین نوع ثبت داده که شامل انتقال اطلاعات از کاغذ به یک پایگاه داده دیجیتال است هم امروزه می‌تواند از طریق OCR و پردازش زبان‌های طبیعی (NLP) انجام شود. با این‌که هیچ‌کدام از این فناوری‌ها جدید نیستند، اما با افزودن هوش مصنوعی مولد به آن‌ها می‌توان به ماشین‌ها کمک کرد تا داده‌های درهم را با دقت یک انسان در کسری از زمان مرتب کنند.
همین مورد درباره تحلیل داده‌ها هم صادق است چرا که بزرگ‌ترین نقطه قوت هوش مصنوعی، یافتن الگوها و روندها در مجموعه‌ای بی‌شمار از داده‌هاست. مثلاً چت‌بات گوگل جمینی می‌تواند جداول را به‌طور مستقیم به گوگل شیت وارد کند. همین نمونه ساده ساخت گزارش‌های پایه‌ای مولد را از همیشه ساده‌تر می‌کند. نکته امیدوارکننده این است که هوش مصنوعی فعلاً جای متخصصان علوم داده و تجزیه و تحلیل‌های پیچیده را نمی‌گیرد. بنابراین مسیر کاری یک تازه‌کار در حوزه علوم داده، تغییر می‌کند و یک‌شبه از بین نمی‌رود.
۲- تست نرم‌افزار و تضمین کیفیت (QA)
توسعه‌دهنده‌هایی که روی برنامه‌ها، بازی‌ها و وب‌سایت‌ها کار می‌کنند معمولاً نتیجه کار خود را تحت شرایط دنیای واقعی و شبیه‌سازی رفتار انسان می‌سنجند. بازار تست نرم‌افزار ابعادی برابر با ۴۵ میلیارد دلار دارد و حتی امروزه بسیاری از وجوه این حوزه دستی و وابسته به انسان انجام می‌شود.
در این مورد هوش مصنوعی قادر است به‌صورت خودکار نمونه‌های آزمایشی را بر اساس مخاطبان مورد نظر یک محصول بسازد و آن‌ها را چندین برابر سریع‌تر از انسان اجرا کند. این به توسعه‌دهنده‌ها این امکان را می‌دهد که بر روند کلی تضمین کیفیت سرعت ببخشند. البته ما همچنان در مراحل مختلف آزمایش محصول به انسا‌ن‌ها نیاز خواهیم داشت، اما این نیاز رفته‌رفته کم‌رنگ‌تر خواهد شد.
۳- طراحی گرافیک و آرتیست‌ها
برخی استدلال می‌کنند که هوش مصنوعی در حال حاضر وارد صنعت سرگرمی شده است. در اواخر سال ۲۰۲۳، بازی ویدیویی موفق The Finals بحث‌و‌جدل مفصلی درباره چند‌وچونِ استفاده از هوش مصنوعی برای دیالوگ‌نویسی برانگیخت. با این‌که شرکت سازنده دوبلورهایی استخدام کرده بود، از فناوری متن به صوت نیز برای تولید بعضی صوت‌ها نیز استفاده کرده بود.
طراحی گرافیک رشته دیگری است که با ظهور هوش مصنوعی در وضعیت بحرانی است. مثلاً Midjourney قادر است متن انگلیسی ساده را به آثار هنری زیبا تبدیل کند. این به گروه کوچک‌تری از طراحان اجازه می‌دهد تا عناصر گرافیکی مورد استفاده در همه چیز از فیلم‌های پرفروش گرفته تا بازی‌های ویدیویی را بسازند و اصلاح کنند.
در نهایت، عکاسانی که از طریق فروش عکس‌های استوک گذران زندگی می‌کنند نیز دست‌خوش تغییر خواهند شد. متا، ابزار مولد تصویر خود، یعنی Imagine را با استفاده از تصاویر عمومی موجود در فیس‌بوک و اینستاگرام آموزش داده است. با وجود حجم زیادی از تصاویر موجود در شبکه‌های اجتماعی، دور از ذهن نیست که ابزار هوش مصنوعی متا بتواند در عرض چند ثانیه، تصاویر واقع‌گرایانه تولید کند.
۴- مرکزهای پشتیبانی فنی
بسیاری از ما در مقطعی با ربات پشتیبانی فنی روبه‌رو شده‌ایم، اما برقراری ارتباط با یک ربات تقریباً همیشه ناامیدکننده است. اما امروزه این ربات‌‌ها در مقایسه با با هوش مصنوعی مدرنی مثل ChatGPT مضحک به نظر می‌رسند. با کاهش هزینه توسعه مدل‌های زبانی در سال‌های آینده، احتمالاً شاهد گسترش چت‌بات‌های پشتیبانی اصلاح‌شده خواهیم بود که قادرند هر پرسش یا درخواستی را پاسخ دهند، و این پیشرفت ممکن است بر شدت کاهش تعداد کارمندان مرکزهای پشتیبانی فنی در سراسر جهان بیفزاید.
چت‌بات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی مولد، به‌شکل قابل توجهی توانایی درک زبان طبیعی و مفاهیم را دارند. این توانایی به آن‌ها اجازه می‌دهد در عرض چند ثانیه پیشنهادها و مشورت‌هایی کاربردی ارائه دهند. البته تغییر زمان‌بندی یک پرواز یا حفظ مشتری به چیزی بیش از یک مدل زبانی بزرگ نیاز دارد، بنابراین این حوزه نیز یک‌شبه به‌طور کامل از بین نمی‌رود.
۵- تبلیغات و مطالعات بازار
تعدیل نیرو در تیم‌های تبلیغاتی و فروش در غول‌های فناوری مثل گوگل در سال گذشته افزایش چشم‌گیری داشته اشت. همزمان با آن، این شرکت‌ها ویژگی‌های جدیدی را معرفی کرده‌اند که از هوش مصنوعی مولد برای کمک به تبلیغ‌کنندگان در ایجاد مدل‌های متنی و هنری استفاده می‌کنند. مثلاً گوگل قبلاً برای کمک به مشتریانش در تهیه آگهی‌ها، انتخاب طرح‌بندی مناسب و بهینه‌سازی بودجه‌شان از انسان استفاده می‌کرد، اما حالا بیشتر فرآیند را از طریق محصول جدیدش، Performance Max، که با هوش مصنوعی مولد کار می‌کند، جلو می‌برد.
علاوه‌براین، هوش مصنوعی مطالعات بازار را از لحاظ جمع‌آوری داده و تجزیه و تحلیل ساده کرده است. احتمالاً متوجه این موضوع شده باشید که آمازون مدتی است از یک مدل زبانی بزرگ برای تلخیص نقد و بررسی‌ها و کمک به کاربرانش برای سنجش کیفیت محصول در یک نگاه، استفاده می‌کند. همین رویکرد را می‌توان در جاهای دیگر هم به کار بست و به شرکت‌ها این امکان را داد که در عرض چند ثانیه از بین مقادیر زیادی داده نامرتب، اطلاعات مشخصی را بیرون بکشند. پس مثل بسیاری از مشاغل ذکرشده در بالا، این خطر وجود دارد که هوش مصنوعی بتواند جایگزین برخی از مشاغل موجود در زمینه مطالعات بازار شود؛ به‌خصوص مواردی که نیازمند انجام وظایف تکراری و وابسته به حجم زیاد داده هستند.
